BENGALESE KLEDINGSARBEID(ST)ERS VERDIENEN MEER RESPECT

RANA PLAZA. De naam slaat in als een bom. Op woensdag 24 april 2013, nu bijna elf jaar geleden, stortte de Rana Plaza-kledingfabriek in Bangladesh in. Een ramp die 1.138 mensen het leven kostte. Wat voor WSM (Wereldsolidariteit) en de vakbonden al lang duidelijk was, werd nu in één keer keihard wereldnieuws: onze kleren – goedkope kleren – made in Bangladesh, worden heel dikwijls gemaakt in onmenselijke omstandigheden. En dat moet veranderen!  

Na nog een leuk afscheidsfeestje bij GK - Gonosshasthaya Kendra, geneeskunde voor het volk – in Cox’s Bazar in het zuidoosten van het land (hierbij vind je een paar filmpjes van ‘de fuif’) vlogen Marijke en de groep van OKRA/WSM in Bangladesh deze morgen terug naar het drukke Dhaka en het (iets) rustiger Savar in het midden van het land.

Hamvraag vandaag: is er na Rana Plaza iets verbeterd?

MARIJKE: “We zijn deze voormiddag in een kledingfabriek geweest waar de nieuwe maatregelen (sinds Rana Plaza) worden gerespecteerd. Zo zijn er een aantal duidelijke afspraken voor het tewerkstellen van kinderen beneden de 16 jaar, ook al is mij niet duidelijk of die ook altijd worden gerespecteerd. Deze fabriek respecteert wel het minimumloon dat mensen moeten krijgen, zijnde 12.500 Taka per maand (100 Taka = 1 euro). En ook de arbeidsduur is bepaald: hier werkt men acht uur per dag, en doet men maximum twee overuren. Er zijn echter ook nog altijd veel kledingarbeiders die in andere fabrieken en in andere (slechtere)  omstandigheden moeten werken. Bovendien is het de vraag of mensen er met 12.500 Taka wel komen, want mee met de lonen, zijn ook de huurprijzen gestegen, tot nu zo’n 7.000 Taka/maand voor een kamer van vier op 5,5 waar vijf mensen moeten leven, slapen, wonen…

Na het bezoek aan de kledingfabriek, kregen we nog heel wat uitleg van Amirul Haque Amin (foto), de voorzitter en medestichter van de nationale vakbond van de textielarbeiders NGWF (opgericht in 1984), tegelijk grootste vakbond van Bangladesh. De NGWF (National Garment Workers’ Federation) werkt nauw samen met GK (Gonosshasthaya Kendra, geneeskunde voor het volk). Allebei apart en samen doen ze schitterend werk. Maar de overheid ziet de vakbonden niet graag. Er is hier ook helemaal geen bescherming voor vakbondsmilitanten en -délégées zoals die bij ons bestaat. We kregen een getuigenis te horen van een jonge man die een paar jaar in de gevangenis had gezeten, net omwille van zijn vakbondsengagement en omdat hij het opnam voor de arbeiders. Daarnaast vertelde Amirul Haque Amin nog dat er in 2023 drie vakbondsleiders werden vermoord.

Intussen brachten we ook een kort bezoek aan de slums van Dhaka. Dhaka, met zijn 14,5 miljoen inwoners en 29.500 inwoners/km² de dichtstbevolkte hoofdstad van de wereld, telt duizend wijken. Maar ook meer dan één miljoen mensen die in slums leven, en die vaak op vuilnisbelten moeten op zoek gaan naar eten. We zijn door die slums gelopen. Ik heb gezien wat ik gezien heb. Maar ik moet het nog even laten bezinken. Onmenselijk. Het had een klein beetje geregend, en de paadjes waren hier en daar herschapen in een modderpoel. Maar wat als het dan veel regent? Ik heb geen foto’s genomen. Maar ik ben wel ‘blij’ dat ik dit gezien heb…

Na het bezoek aan de kledingfabriek, de uitleg van het vakbondswerk en het bezoek aan de slums, legden we nog een bloemenkrans neer bij het Monument van de Bevrijding (remember de onafhankelijkheidsoorlog in 1971) en trokken we naar Rana Plaza, de plek waar op woensdag 24 april 2013 – goed tien jaar geleden dus -  1.138 kledingarbeiders het leven lieten. Rana Plaza is nu een lege plek, met links en rechts grote gebouwen. Een plek, waar je de stilte hoort, ondanks het lawaai van de stad rondom. Op Rana Plaza brachten we hulde aan de vele slachtoffers van toen en aan de slachtoffers die ook op vandaag nog vallen.

‘Is er na Rana Plaza iets verbeterd?,’ was je vraag. Eigenlijk wel. Maar geleidelijk aan. Ik vertelde al dat de kledingfabriek die we bezochten, zich aan de (nieuwe) wetten houdt. Dit dankzij zeer grote druk van de Schone klerenactie en WSM, die Westerse kledingmerken aanporren om enkel kleren te laten maken in fabrieken waar de arbeidsomstandigheden redelijk zijn en de kledingarbeiders een redelijk loon krijgen.”

PS.

Wie meer wil weten of Rana Plaza en de kledingindustrie in Bangladesh, hier een link naar een zeer recent artikel uit MO, waarbij ook een filmpje van Visie.net en van fotografe Lieve Blancquaert: https://www.mo.be/wereldblog/er-is-een-voor-en-na-Rana-Plaza

TOT SLOT

Morgen, zaterdag 24 februari 2024, is het Marijkes laatste dag in Bangladesh. De groep gaat – moe maar tevreden - nog eens met de riksja’s rijden, misschien wat shoppen, en afscheid nemen van GK in het Nogor Hospital  en in Savar.

In de nacht van zaterdag op zondag om 02:00 uur stappen ze het vliegtuig op, en landen ze zondag in de vooravond om 17:05 uur terug op Zaventem.

Of Marijke morgen of overmorgen nog veel ‘verslag van de dag’ zal brengen op deze reisblog, zien we wel. Hoe dan ook willen we nu al iedereen bedanken, voor het lezen en volgen van de avonturen van Marijke en de groep van OKRA-WSM-Banglabikers in Bangladesh, en voor de financiële steun aan de vele projecten in Bangladesh. Zie: https://acties.wsm.be/Actie-detail/Id/238

Eén datum nog, vers van de pers: op zondag 21 april 2024 (11 jaar na Rana Plaza) vindt in Pittem ons Banglabike-friet-festijn plaats, nogmaals ten voordele van Bangladesh.

Dominique,

Pittem, vrijdagavond 23 februari ’24